Ga direct naar
Help egels in de tuin de winter(slaap) door!
Nu de temperatuur daalt en het blad van de bomen valt bereiden egels zich voor op de winter. De kans is groot dat ze hier jouw tuin voor bezoeken. Naast dat daar vaak nog een laatste voedingsrijke maaltijd te vinden is, is de egel ook zoekende naar een veilige plek om de winter door te brengen.
In dit artikel lees je meer over:
- De leefomgeving van egels
- Wat egels in de herfst doen
- Egels in de tuin
- Hoe je egels het beste kunt helpen in aanloop naar de winterslaap.
De leefomgeving van de egel
Een egel leeft het liefst in een gebied met veel blad waar ze goed verscholen naar insecten kunnen zoeken. Je hebt er vast wel eens een gezien. Misschien wel in eigen tuin, of terwijl je de hond aan het uitlaten was. De meeste honden hebben ze al snuffelend tussen de bladeren vaak eerder gevonden dan jijzelf. De beschutte herfstkleuren maken het ook niet gemakkelijk om ze tijdig te ontdekken. Egels hebben namelijk een grijsbruine vacht met wat lichtere stekels aan de uiteinden. Wanneer er gevaar is, bijvoorbeeld doordat de egel van de snuffelende hondenneus schrikt, is het lichaam erop gemaakt om op te rollen tot een bol met uitstaande stekels. Een prachtige uitvinding van moeder natuur en een erg handig verdedigingsmechanisme voor de kwetsbare egel!Egels in de herfst
Wanneer de winter in aantocht is worden egels actiever en meer zichtbaar. Egels zijn nachtdieren waardoor je ze met name laat op de avond of diep in de nacht zult zien. Egels leven alleen, tenzij het een moeder met jongen betreft. De jongen blijven vaak tot de herfst bij de moeder en gaan daarna hun eigen weg.Een egel kan in één nacht meerdere keren je tuin komen bezoeken. Ze gaan dan op zoek naar voedsel om zoveel mogelijk vet voorraad op te kunnen slaan. Dit hebben ze nodig om tijdens de winterslaap te kunnen overleven. Dit voedsel is in jouw tuin vaak goed te vinden. Egels eten namelijk graag slakken, insecten zoals kevers en rupsen, jonge muizen en vogeltjes, maar ook kikkers of hagedissen.
De egel heeft het zwaar
Het niet goed of genoeg kunnen vinden van deze voeding is één van de redenen waardoor egels de winter vaak niet overleven. Ze gaan te ondervoed de winterslaap in en worden daardoor soms niet eens meer wakker. Hier dragen wij zelf ook erg veel aan bij doordat er nog geregeld verdelgingsmiddelen gebruikt worden waarmee de voeding van de egel, zoals bijvoorbeeld slakken, snel in hoeveelheid afnemen. De droogte van de afgelopen jaren heeft hier ook niet erg positief aan bijgedragen en veel populaties flink doen slinken. Wat ook niet helpt zijn de moeilijk te bereiken tuintjes vandaag de dag. Veel tuinen zijn van links naar rechts, van boven naar onder tot aan de grond afgesloten met schuttingen of muurtjes. Het kost de egel steeds meer moeite om in een tuin te kunnen komen en daar lekker naar voedsel te kunnen scharrelen.Winterslaap van de egel
Naast voedsel zijn egels in deze periode ook veel op zoek naar een veilige plek om de winter door te brengen. Dit doen ze door een hol in de grond te maken waar ze vervolgens, wanneer het koud wordt, een winterslaap zullen nemen. De lichaamstemperatuur van de egel daalt tijdens de winterslaap van 36 graden naar nog geen 10 graden en ook de hartslag gaat flink omlaag. Het lichaam zal er alles aan doen om zo min mogelijk energie te verbruiken en de kans op overleven zo groot mogelijk te houden.De egel slaapt, afhankelijk van de buitentemperaturen, gemiddeld van oktober-november tot maart-april. Jonge egels beginnen vaak net iets later aan de winterslaap dan de volwassen egels. Ook in het voorjaar bij het wakker worden breekt er weer een periode aan waarin naar voedsel gezocht moet worden. Gedurende de winterslaap zijn alle (vet)reserves verbruikt en bij sommige egels is er bij het wakker worden zelfs sprake van ondervoeding. De egel zal overlijden wanneer er niet op tijd genoeg en voedselrijke voeding gevonden wordt.
Dode egel in de tuin
Doordat egels nooit zomaar op open plekken in winterslaap gaan maar hier een veilige beschutte plek voor zoeken, komt het geregeld voor dat ze in het najaar bij tuinwerkzaamheden gevonden worden. Tijdens het bij elkaar harken of blazen van de bladeren komt er dan ineens een levenloos egellichaampje tevoorschijn. Een veel voorkomend gevaar is dat er gedacht wordt dat deze dood is. Zo gek is dat overigens niet, het lichaam is koud en de egel lijkt niet te bewegen en ook geen adem te halen. Egels in winterslaap zijn nou eenmaal erg makkelijk te verwarren met dode egels. Zieke of onderkoelde egels die nog niet in winterslaap zijn kunnen ook dood lijken. Houd hier altijd rekening mee wanneer je een dood lijkende egel in je tuin vindt en gooi deze nooit zomaar weg! Laat de egel met rust en dek deze zoveel mogelijk weer toe met blad. Heb je het idee dat de egel wakker is geworden? Schakel dan hulp van de dierenambulance of egelopvang in.Help de egels in je tuin
Wil jij de egel graag aan een geschikte plek voor de winterslaap helpen? Bied ze dan een droge en beschutte plek waar ze een nest kunnen maken, babyegels kunnen grootbrengen en kunnen overwinteren. Dit kun je in je eigen tuin al bereiken door plekken met genoeg bladeren, takken, een houtwal, struiken of zand te creëren. Hoe beschutter de plek hoe beter. Een voordeel van afgevallen blad is dat hier veel insecten in te vinden zijn. Niet alleen de egels profiteren hiervan, de insecten zelf ook en de buitenvogels pikken er graag een lekkere snack uit mee. Laat de bladeren daarom zoveel mogelijk liggen en maak er speciaal voor de egel wat bergjes van. Andere beschutte plekken zijn ook meer dan welkom. Dit kun je doen door een egelhuisje te plaatsen of er zelf een te maken met dakpannen en bakstenen. Maak gebruik van een smalle opening of buis waar een egel wel makkelijk in en uit kan maar een kat bijvoorbeeld niet.Wil jij meer egels naar je tuin lokken?
Gebruik dan geen melk, hier krijgen ze diarree van. Zet in plaats daarvan een schaaltje water en een kleine hoeveelheid voedsel zoals speciaal egelvoer, kattenvoer, hondenvoer of roerei neer. Hier zijn ze gek op.
Wil jij graag meer tips over hoe je egels in de tuin kunt helpen? Kom dan eens langs bij ons in de Discus dierenspeciaalzaak. Wij helpen je graag!
Gerelateerde producten
Overzicht van onze advies artikelen
